κρατούμενοι

 

Οι συνθήκες κράτησης τόσο εντός των φυλακών, όσο και στα νοσοκομεία όπου περιθάλπονται κρατούμενοι, είναι τριτοκοσμικές και επικίνδυνες για την υγεία τους. Εντούτοις, η καταγγελία αυτή από κρατούμενο στο νοσοκομείο του «Αγίου Παύλου», ο οποίος μέσω του κινητού τηλεφώνου του έστειλε σοκαριστικές φωτογραφίες στα κοινωνικά δίκτυα, κινητοποίησαν τη Δικαιοσύνη προς την αντίθετη από την αναμενόμενη κατεύθυνση.  

Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι κρατούμενοι στον «Αγιο Παύλο» βρίσκονται σε αποχή από το συσσίτιο από τις 17 Φεβρουαρίου – η οποία έχει ήδη εξελιχθεί και τυπικά σε απεργία πείνας- καταγγέλλοντας τις τραγικές συνθήκες που επικρατούν στο νοσοκομείο (έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, υπεράριθμοι ασθενείς, κρούσματα φυματίωσης σε οροθετικούς, αδυναμία διενέργειας ιατρικών εξετάσεων), η αντίδραση της Δικαιοσύνης συνίσταται στην άσκηση πειθαρχικής δίωξης εναντίον κρατούμενου που πάσχει από λευχαιμία για τη χρήση κινητού. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, αυτό που κινητοποίησε πραγματικά την εισαγγελία δεν ήταν άλλο από τη διαρροή της «ενοχλητικής»πληροφορίας.

Για τους Οικολόγους Πράσινους οι καταγγελλόμενες συνθήκες κράτησης και «περίθαλψης», συνιστούν βάναυση καταπάτηση των θεμελιωδών κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων, όπως το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην υγεία (άρθρο 21 παρ. 3 Σ.), βάσει του οποίου ο πολίτης αξιώνει από το  κράτος τη λήψη θετικών μέτρων προστασίας της υγείας, σε συνδυασμό με την καταπάτηση του επίσης συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη και πρέπει να γίνεται σεβαστή και να προστατεύεται ως θεμελιώδες δικαίωμα που, στην περίπτωση των κρατουμένων, μεταφράζεται σε σωστές και αξιοπρεπείς συνθήκες κράτησης και περίθαλψης, καθώς και αξιοπρεπή αντιμετώπιση των κρατουμένων από τους υπαλλήλους των σωφρονιστικών ιδρυμάτων.

Όταν οι κρατούμενοι φθάνουν στο σημείο να χρησιμοποιούν την ίδια τους τη ζωή ως το μοναδικό τρόπο διαμαρτυρίας, τότε σίγουρα βρισκόμαστε στο τελευταίο σκαλοπάτι. Τότε η συντεταγμένη Πολιτεία δίνει το μήνυμα ότι η ανθρώπινη ζωή, η αξιοπρέπεια και το δικαίωμα στην υγεία δεν αποτελούν πανανθρώπινα δικαιώματα, αλλά γίνονται σεβαστά μόνο επιλεκτικά σε προνομιούχες κοινωνικές κατηγορίες, θέτοντας -στην ουσία- εαυτόν εκτός συνταγματικού πλαισίου.

Η Θεματική Ομάδα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Ρούχα πρώτης ανάγκης για συμπολίτες μας που είναι άστεγοι αγοράστηκαν από τους Οικολόγους Πράσινους και διανεμήθηκαν σε εκδήλωση στα γραφεία τους, μέσω της ΜΚΟ «Κλίμακα». Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν τα τακτικά μέλη της εκτελεστικής γραμματείας των ΟΠ, Κωνσταντίνα Κοσμίδου, Γιώργος Δημητρίου, Ορέστης Κολοκούρης, η Θεματική Ομάδα Δικαιωμάτων, μέλη των Οικολόγων Πράσινων, η υπεύθυνη επικοινωνίας της ΜΚΟ «Κλίμακα», Άντα Αλαμάνου, καθώς επίσης επωφελούμενοι και εθελοντές της «Κλίμακας».

Η αγορά έγινε από μικρή ελληνική βιοτεχνία, ενισχύοντας έτσι τις τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επιβιώσουν μέσα στη βαθιά οικονομική κρίση που έχει τις έχει πλήξει περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Οι Οικολόγοι Πράσινοι συναισθανόμενοι τη οξύτητα του προβλήματος που αντιμετωπίζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού της χώρας, προβαίνουμε σε αυτή την κίνηση αλληλεγγύης απέναντι στους άστεγους, ανοίγοντας με αυτό τον τρόπο ένα δίαυλο επικοινωνίας που θα οδηγήσει σε νέες ανάλογες δράσεις στο μέλλον, με όραμα πάντοτε την αλληλέγγυα κοινωνία για την οποία αγωνιζόμαστε. Σκοπός των Οικολόγων Πράσινων είναι να ακολουθήσουν άμεσα νέες δράσεις στην περιφέρεια και προσβλέπουμε σε ακόμα δυναμικότερες στο μέλλον.

Η υπεύθυνη επικοινωνίας της ΜΚΟ «Κλίμακα», Άντα Αλαμάνου, ευχαριστώντας για την πρόσκληση και τη συμβολή των Οικολόγων Πράσινων στις δράσεις της «Κλίμακας», ανέφερε: «Η προσπάθεια μας ξεκίνησε από το 2001. Τότε το πρόβλημα δεν ήταν τόσο ορατό, όπως σήμερα με την κρίση. Όσο περισσότεροι είναι μέρος του προβλήματος όμως, τόσοι περισσότεροι πρέπει να είμαστε μέρος της λύσης» και συνέχισε: «Στηριζόμαστε από χορηγίες και εθελοντές και ευελπιστούμε στην βιώσιμη συνεργασία μεταξύ μας».

Η διοργάνωση έγινε με τη συνεργασία της Εκτελεστικής Γραμματείας, της Θεματικής Ομάδας Δικαιωμάτων και της Επιτροπής Εκδηλώσεων και Εκστρατειών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Οικολόγοι Πράσινοι – και ειδικότερα η Πολιτική Κίνηση Κυκλάδων-συνεργάζονται με την «Κλίμακα» και σε δράσεις που αφορούν στην ψυχική υγεία.

17/02/2013

Οι απαράδεκτες συνθήκες που επικρατούν σε πολλές Μονάδες Ψυχικές Υγείας έρχονται για άλλη μια φορά στην επικαιρότητα με τους δύο θανάτους τροφίμων από φωτιά που εκδηλώθηκε στους κοιτώνες ασθενών μέσα σε ένα 48ωρο.

Η ακολουθία των γεγονότων κρούει τον κώδωνα και επιρρίπτει ευθύνες στην πολιτική υγείας που ευνοεί τις υποχρηματοδοτήσεις των Μονάδων Ψυχικής Υγείας κλειστού και κοινοτικού τύπου.

Οι υποχρηματοδοτήσεις στην Ψυχική Υγεία οδηγούν σε αναχρονιστικές πρακτικές και έλλειψη ποιοτικής διαχείρισης των Δομών Ψυχικής υγείας με αποτέλεσμα το μέλλον να προβλέπεται δυσοίωνο και τρομακτικό. Το γεγονός ότι ο ασθενής στο Ψυχιατρείο της Τρίπολης δεν ήταν μόνο έγκλειστος αλλά και δεμένος, στάθηκε ως  αίτιο για να βρει φρικτό θάνατο. Οι πρακτικές του δεσίματος έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι αποτελούν όνειδος στην πολιτισμένη κοινωνία. Η συνολική όμως πολιτική της μειωμένης χρηματοδότησης οδηγεί σταθερά και στο κλείσιμο κοινοτικών δομών που ακόμη και σε καιρό βαθιάς κρίσης οφείλουν να συντηρηθούν. 

Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (http://www.chrysogelos.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=1320:mental-structures&Itemid=77&lang=el) την επαναχρηματοδότηση των δομών ψυχικής υγείας και αιτούμεθα από το Υπουργείο Υγείας την περαιτέρω αποφυγή μεταφοράς ευρωπαϊκών πόρων που αφορούν δομές Ψυχικής Υγείας προς κάλυψη άλλων δράσεων. 
Ζητάμε την άμεση κάλυψη οφειλών των δομών προς τρίτους (28 εκ. περίπου) και την  πληρωμή των εργαζόμενων που παραμένουν απλήρωτοι 8 μήνες.
 Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση, η αποσυμφόρηση των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, η αποασυλοποίηση και επανένταξη ψυχικά ασθενών δεν μπορεί να θυσιαστεί λόγω της ανικανότητας της διοίκησης να προβεί σε οικονομικούς ελέγχους και στην αδυναμία της για μη  έγκαιρη και ορθολογική αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων.  Το σύστημα ψυχικής υγείας οδηγείται μέσω οριζόντιων περικοπών σε ανεπαρκείς πολιτικές για την προάσπιση της ψυχικής υγείας, με αποτέλεσμα να καταρρέει  και να τίθενται σε άμεσο κίνδυνο η ψυχική υγεία, η υγεία και η ζωή των 35.000 εξυπηρετούμενων ψυχικά πασχόντων, παιδιών και εφήβων!

Ως Θεματική Ομάδα Υγείας σας ευχόμαστε καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο σας. Ταυτόχρονα όμως θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή σας σε ένα από τα πολλά δραματικά προβλήματα ανθρωπιστικού χαρακτήρα που καλείται η νέα ηγεσία του Υπουργείου να αντιμετωπίσει άμεσα. Ήδη από τις 5 Ιουνίου οι γιατροί του δημοσίου Ψυχιατρείου της Λέρου με το αρ. πρωτ. 5779 έγγραφό τους σας έχουν γνωστοποιήσει τον άμεσο κίνδυνο αδυναμίας επισιτισμού των τροφίμων του ιδρύματος, λόγω της συνεχιζόμενης έλλειψης καταβολής των δικαιούμενων πόρων.

Παρότι η αρωγή των Γιατρών του Κόσμου ήταν και είναι συγκινητική, σας καλούμε να μεριμνήσετε για την άμεση διοικητική και ουσιαστική επίλυση του προβλήματος (το οποίο δυστυχώς δεν είναι το μοναδικό…), καθώς πρόκειται για μία πραγματικά ανθρωπιστική κρίση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα και να μην αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης με κανέναν, καθώς προσβάλλει τον πολιτισμό της χώρας μας και επαναφέρει διεθνώς μνήμες ντροπής άλλων εποχών από το Ψυχιατρείο της Λέρου, που νομίζαμε ότι τις έχουμε αφήσει οριστικά στο παρελθόν.

Η Θεματική Ομάδα Υγείας Οικολόγων Πράσινων

Διαφύλαξη της ψυχικής υγείας με έμφαση στην πρόληψη ζητούν οι ΟΠ

Σχολιάζοντας εκ μέρους της εκτελεστικής γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων την έξαρση των αυτοκτονιών στην Ελλάδα σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία, η συνεκπρόσωπος τύπου, Ελεάννα Ιωαννίδου, δήλωσε σχετικά:

“Τα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας από διεθνή μέσα ενημέρωσης επιβεβαιώνουν ότι στην Ελλάδα τα κρούσματα κατάθλιψης και αυτοκτονιών έχουν αυξηθεί εκρηκτικά, όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλες τις χώρες που αντιμετώπισαν περιόδους ύφεσης με ανεργία και λιτότητα.

Η κατάσταση επιδεινώνεται από την περικοπή πόρων σε απαραίτητες κοινωνικές υποδομές. Οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε ύψιστη προτεραιότητα την διαφύλαξη της ψυχικής υγείας με έμφαση στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των συνεπειών της βαθιάς κρίσης που βιώνουμε”.

Στην εκδήλωση «Διεκδικώντας τα δικαιώματά μας στο χώρο στη ψυχικής υγείας- χαράζοντας διαδρομές ανάρρωσης», που οργανώθηκε, στις 8-9 Ιουνίου 2011, από τα ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων και από Δίκτυο Hearing Voices Αθήνας, πάρθηκε, ως προϊόν μιας συζήτησης που αναπτύχθηκε σε μεγάλο μέρος της διημερίδας, η πρωτοβουλία να ξεκινήσει μια καμπάνια κατά των μηχανικών καθηλώσεων και γενικά της κατασταλτικής λογικής και πρακτικής που διέπει την ψυχιατρική φροντίδα, όπως αυτή ασκείται στην συντριπτική πλειονότητα των υπηρεσιών (στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, νοσοκομειακών και στεγαστικών) , αλλά και την φροντίδα όλων γενικώς των ατόμων με ποικίλα προβλήματα και ανάγκες, παιδιών, ενηλίκων και ηλικιωμένων, που περιθάλπονται στα πάσης φύσεως ιδρύματα.

Αρχικά, στην εκδήλωση, 50 άτομα υπέγραψαν την έκκληση για μια «εκστρατεία κατά την μηχανικών καθηλώσεων». Εν συνεχεία, έγιναν δυο συναντήσεις όπου προσκλήθηκαν όλοι όσοι υπέγραψαν (παρά την καλοκαιρινή περίοδο, προσήλθαν αρκετοί από αυτούς) για να συνταχθεί ένα κείμενο, το οποίο θα αποτελούσε τη βάση αυτής της καμπάνιας. Το κείμενο αυτό κυκλοφορεί τώρα για περαιτέρω υπογραφές, με κάθε τρόπο – και μέσω διαδικτύου. Η συλλογή υπογραφών αποτελεί μέρος της καμπάνας, πλευρές της οποίας είναι όσα αναφέρονται στο ίδιο το κείμενο. Μια επόμενη στιγμή θα είναι η οργάνωση, το φθινόπωρο, μιας δημόσιας εκδήλωσης με αυτό το θέμα, όπου θα κληθούν να μιλήσουν τόσο αυτοί/τές που υφίστανται την ιδρυματική βία, όσο και αυτοί που λειτουργούν εντός των θεσμών που την ασκούν – όπως, φυσικά, και κάθε άλλος ενδιαφερόμενος.

Για να διαβάσετε και εφόσον επιθυμείτε να υπογράψετε το κείμενο ακολουθήστε το σύνδεσμο:

http://www.gopetition.com/petitions/%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B3%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89.html

Η καταδίκη της Ελλάδας από το Ε.Δ.Α.Δ. για δυο περιπτώσεις αναγκαστικού εγκλεισμού επιβάλλει την άμεση παρέμβαση των Υπουργείων Υγείας και Δικαιοσύνης

Η διπλή καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για τον αυθαίρετο εγκλεισμό πολιτών σε ψυχιατρικά ιδρύματα και νοσοκομεία -υποθέσεις Βενιός κατά Ελλάδας και Καραμανόφ κατά Ελλάδας – φέρνει για ακόμα μια φορά στην επιφάνεια τις μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο χώρο της ψυχικής υγείας.

Η καταστρατήγηση, τόσο από ιατρούς όσο και από τις εισαγγελικές αρχές, των αυστηρών προϋποθέσεων που θέτει ο ν.2071/1992 σε ότι αφορά τις διαδικασίες αναγκαστικού εγκλεισμού, φαίνεται δυστυχώς να αποτελεί κυρίαρχη πρακτική στη χώρα μας. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τις δύο παραπάνω καταδικαστικές αποφάσεις που έρχονται να επιβεβαιώσουν τα συμπεράσματα σχετικών εκθέσεων και ερευνών της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, του Συνηγόρου του Πολίτη και άλλων φορέων. Το θέμα των μαζικών παραβιάσεων των δικαιωμάτων των πολιτών στο χώρο της ψυχικής υγείας έχουν φέρει οι Οικολόγοι Πράσινοι και στο ευρωκοινοβούλιο, με ερώτηση που κατέθεσε στις 21 Ιουνίου 2011 προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ευρωβουλευτής Μιχάλης Τρεμόπουλος.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι:

  • καλούμε την ηγεσία των Υπουργείων Υγείας και Δικαιοσύνης να παρέμβει άμεσα για τη λήψη μέτρωνπροστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία και την πειθαρχική ή ποινική δίωξη όσων ιατρών ή εισαγγελικών λειτουργών προχωρούν σε ενέργειες αντίθετες προς το νόμο ή την ιατρική δεοντολογία.
  • Ζητούμε την άμεση κατάργηση των πρακτικών του αναγκαστικού εγκλεισμού και των διαφόρων μεθόδων ιδρυματικής βίας, που προβάλλονται ως «θεραπευτικές», όπως η μηχανική καθήλωση και η απομόνωση των ασθενών.
  • Ζητούμε την άμεση εφαρμογή από την ελληνική πολιτεία των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθώς η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που καθυστερούν αδικαιολόγητα στην εφαρμογή τελεσίδικων αποφάσεων του Δικαστηρίου όπως επεσήμανε σε πρόσφατη δημόσια παρέμβαση του ο Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Τόμας Χάμαρμπεργκ.

Η Θεματική Ομάδα των Οικολόγων Πράσινων για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα


Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου: http://www.echr.coe.int/echr/Homepage_EN

Υπόθεση Βενιός κατά Ελλάδας (το κείμενο είναι διαθέσιμο μόνο στα γαλλικά): http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=html&highlight=Venios%20|%20Greece%20|%2033055/08&sessionid=74165229&skin=hudoc-en

Υπόθεση Καραμανόφ κατά Ελλάδας (το κείμενο είναι διαθέσιμο μόνο στα γαλλικά): http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=html&highlight=46372/09%20|%2046372/09&sessionid=74165158&skin=hudoc-en

Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου: Ζητήματα προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα (2011): http://www.nchr.gr/document.php?category_id=164&document_id=1368

Δελτίο τύπου, Ο Συνήγορος του Πολίτη για την πρώτη καταδίκη της Ελλάδας λόγω αυθαίρετου εγκλεισμού ψυχικά ασθενούς, http://new.synigoros.gr/resources/docs/234454.pdf

Αυτεπάγγελτη έρευνα του Συνήγορου του Πολίτη για την Ακούσια Νοσηλεία Ψυχικά Ασθενών (2007): http://www.synigoros.gr/reports/Eidiki_Ekthesi_Akousia_Nosileia_17_5_07.pdf

Συνήγορος του Πολίτη, Πόρισμα: Ακούσια εξέταση και νοσηλεία σε ψυχιατρικό νοσοκομείο (2004): http://www.synigoros.gr/reports/akousia_eksetasi.pdf

Το ερώτημα του ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: http://tremopoulos.eu/index.php?option=com_content&view=article&id=689:2011-07-12-10-03-41&catid=4:questions

Βλ. Ψήφισμα του 7ου Τακτικού Συνεδρίου των Οικολόγων Πράσινων για την Ψυχική Υγεία, Αθήνα, Ιούνιος 2010: http://www.ecogreens-gr.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=1268:-7-&catid=19:confdec&Itemid=36

Βλ. T.Hammarberg , “Judgements issued by the European Court cannot be ignored”http://commissioner.cws.coe.int/tiki-view_blog_post.php?postId=154

Ερώτηση Τρεμόπουλου για τα δικαιώματα στο χώρο της Ψυχικής Υγείας και την έκθεση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Το θέμα των μαζικών παραβιάσεων δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, φέρνουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι Οικολόγοι Πράσινοι. Σε ερώτησή του προς την Κομισιόν ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Μιχάλης Τρεμόπουλος θέτει υπόψη της τις παραβιάσεις αυτές, που έχουν διαπιστωθεί επανειλημμένα από ελληνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόληψης των Βασανιστηρίων, Συνήγορος του Πολίτη κ.α.).

Καταλύτη για την ερώτηση αποτέλεσε η πρόσφατη έκθεση της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου με τίτλο: «Ζητήματα προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα», όπου οι καταγγελίες αυτές καταγράφονται συστηματικά και επιβεβαιώνονται με οδυνηρό τρόπο, ενώ ακραία περίπτωση αποτελεί η αδυναμία της αρμόδιας επιτροπής του υπουργείου Υγείας («Ειδική Επιτροπή Προστασίας Δικαιωμάτων Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές») να επισκεφθεί και να ελέγξει το Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, καθώς το υπουργείο Δικαιοσύνης αρνείται επί χρόνια να δώσει τη σχετική άδεια.

Ενδεικτική σταχυολόγηση των παραβιάσεων περιλαμβάνει:

  • Εγκλεισμός των ποινικά ακαταλόγιστων ψυχικά πασχόντων με αποκλειστικό κριτήριο την «επικινδυνότητα» και όχι την κατάσταση της υγείας τους, κάτι που αποτελεί ουσιαστικά συγκαλυμμένη ποινή, χωρίς μάλιστα ο έγκλειστος να έχει πρόσβαση στα νομικά δικαιώματα του ποινικού κρατουμένου,
  • Υπερβολικά μεγάλο ποσοστό ακούσιων νοσηλειών, που στη χώρα μας ξεπερνούν το 55-65%, έναντι 7-8% των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών.
  • Κατάχρηση των μηχανικών καθηλώσεων και της απομόνωσης,
  • Υπερβολική χορήγηση κατασταλτικών φαρμάκων,
  • Μη αυστηρή τήρηση των πρωτοκόλλων θεραπείας αλλά και εμπεριστατωμένων ιατρικών φακέλων,
  • Απουσία θεραπευτικών δραστηριοτήτων καθώς και επαρκών δυνατοτήτων να βγαίνουν οι νοσηλευόμενοι σε χώρους αυλών και προαυλίων.

«Ο τρόπος που αντιμετωπίζει μια κοινωνία τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, είναι δείκτης τόσο για το συνολικότερο σεβασμό της ανθρώπινης αξίας όσο και για τα  δικαιώματα των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Για τα ζητήματα αυτά έχουν δοθεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στην Ελλάδα, σκληροί αγώνες δεκαετιών, και έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Όταν όμως η ψυχιατρική εμπειρία καταλήγει να λειτουργεί ως «εύκολη  διέξοδος» για προβλήματα άλλων και απομακρύνεται από τις θεραπευτικές ανάγκες των ασθενών, τότε συνθλίβονται άνθρωποι και ανοίγονται επικίνδυνες μαύρες τρύπες στα ανθρώπινα δικαιώματα. Ιδιαίτερα τώρα, λοιπόν, που οι γενικότερες περικοπές στις δαπάνες περίθαλψης κάνουν ευκολότερη την υποβάθμιση κρίσιμων δομών και υπηρεσιών, χρειάζεται ακόμη περισσότερο η επαγρύπνηση όλων μας για να κατοχυρώσουμε ότι κανένας άνθρωπος δεν είναι αναλώσιμος».

Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης του Μιχάλη Τρεμόπουλου:

Θέμα: Προστασία δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στην Ελλάδα

Η προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, αποτελεί δυστυχώς ανοικτό ζήτημα σε αρκετές χώρες μέλη. Πέρα από τις παραβιάσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σε πρόσφατη έκθεση της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επισημαίνονται σοβαρές παραβιάσεις δικαιωμάτων των ατόμων που υποβάλλονται σε ακούσια ή εκούσια νοσηλεία στα ελληνικά ψυχιατρικά νοσοκομεία και θεραπευτικά ιδρύματα.

Μεταξύ άλλων αναφέρονται: α) ο εγκλεισμός των ποινικά ακαταλόγιστων ψυχικά πασχόντων με αποκλειστικό κριτήριο την «επικινδυνότητα» και όχι την κατάσταση της υγείας τους, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά μια συγκεκαλυμμένη ποινή χωρίς μάλιστα ο έγκλειστος ακαταλόγιστος ψυχικά πάσχων να έχει πρόσβαση στα νομικά δικαιώματα του ποινικού κρατουμένου, β) ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός ακούσιων νοσηλειών και η παραβίαση του σχετικού νόμου 2071/1992 σε όλο το φάσμα των προβλέψεων του, γ) η κατάχρηση των μηχανικών καθηλώσεων και της απομόνωσης, δ) η υπερβολική χορήγηση κατασταλτικών φαρμάκων, ε) η μη αυστηρή τήρηση των πρωτοκόλλων θεραπείας και η μη τήρηση εμπεριστατωμένων ιατρικών φακέλων και στ) η απουσία θεραπευτικών δραστηριοτήτων καθώς και επαρκούς αυλισμού των νοσηλευμένων.

Ερωτάται η Επιτροπή:

–     Είναι ενήμερη για τις μαζικές παραβιάσεις δικαιωμάτων του ανθρώπου σε ψυχιατρικά νοσοκομεία και θεραπευτικά ιδρύματα χωρών μελών, περιλαμβανομένης της Ελλάδας;

–     Θεωρεί τις παραπάνω πρακτικές συμβατές με το ευρωπαϊκό δίκαιο και άλλα διεθνή νομικά κείμενα;

–     Θεωρεί συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο την πολιτική του Υπουργείου Δικαιοσύνης να μην επιτρέπει σε κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, ακόμη και δημόσιου χαρακτήρα, επισκέψεις σε δημόσια ψυχιατρεία κρατουμένων;

–     Ποια είναι τα άμεσα μέτρα που σκοπεύει να λάβει για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες μέλη;


http://www.nchr.gr/document.php?category_id=164&document_id=1368

Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου είναι συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας σε θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου η οποία συστήθηκε με το ν. 2667/1998 και υπάγεται στον Πρωθυπουργό.

Το ποσοστό των ακούσιων νοσηλειών στην Ελλάδα κυμαίνεται από 55-65% ενώ σε καμιά χώρα της Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 7 ή 8% όπως επισημαίνεται στη σελ. 22 της έκθεσης.

Συγκεκριμένα γίνεται αναφορά σε ελλιπείς ιατρικές γνωματεύσεις (μη επαρκής αιτιολόγηση, μη εξατομικευμένη εκτίμηση για τον ασθενή), μεταφορά των πασχόντων σε ποσοστό 97% με περιπολικά ή κλούβες της αστυνομίας, σε ελλιπή ενημέρωση των πασχόντων, σε παρατυπίες που σχετίζονται με το δικαστικό έλεγχο, την παράσταση του ασθενούς σε δίκη, τη διάρκεια της παραμονής του στο Ψυχιατρείο, την κλήση του σε δίκη και τη δικαστική απόφαση (σ. 23 της έκθεσης της Ε.Ε.Δ.Α., επίσης βλ. την Ειδική Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για την ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών, 2007)

Όπως το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., την απόφαση του Συμβουλίου της Ε.Ε. για την προαγωγή της ψυχικής υγείας (18/11/1999), την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής (COM(2005)484) για τη «Βελτίωση της Ψυχικής Υγείας του Πληθυσμού, προς μια στρατηγική για την Ψυχική Υγεία στην Ε.Ε.» (14/10/2005), το «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ψυχική Υγεία» που συνυπέγραψε η Ε.Ε. με τον Π.Ο.Υ στις Βρυξέλλες στις 13/6/2008, το «Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16/2/2009 σχετικά με την ψυχική υγεία  {2008/2209/INI)} κ.α.

http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_eeda/ygeia/mental_health_final2011.doc, σελ. 20.

Τρεις σχεδόν δεκαετίες μετά το διεθνή διασυρμό της Ελλάδας από την αποκάλυψη του κολαστηρίου της Λέρου, το βήμα για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας έχει μείνει μετέωρο. Οι εικόνες από το Κέντρο Περίθαλψης Παίδων Λεχαινών μας επαναφέρουν σε εποχές που αποτελούν ντροπή για την ιστορία της ψυχιατρικής και παιδοψυχιατρικής, όνειδος για την ανθρώπινη υπόσταση.

Οι Επιθεωρητές Υγείας διαπίστωσαν άθλιες συνθήκες και η Ένορκη Διοικητική Εξέταση ακόμη δεν έχει αποδώσει ευθύνες για το δέσιμο των παιδιών και τον ξυλοδαρμό ασθενούς. Εντούτοις, χρειάζεται να εστιάσουμε στις αιτίες που εξακολουθούν να αναπαράγουν τέτοιες συμπεριφορές:  Η υποχρηματοδότηση των υπηρεσιών, η ελλιπής  ενίσχυσή τους με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, αλλά και η απουσία κοινής ηθικής πολιτικής ως προς τη διαμόρφωση του Εθνικού Σχεδίου για την Ψυχική Υγεία. Όλα αυτά, επαναφέρουν φαινόμενα παραβίασης δικαιωμάτων των ασθενών και συνθήκες που δεν έχουν καμιά σχέση με την παροχή ιατρικής και ψυχοκοινωνικής στήριξης.

Την παραπάνω διαπίστωση έρχεται να επιβεβαιώσει περιστατικό δίωξης εργαζόμενων στο Δρομοκαϊτειο, εξαιτίας της δεοντολογικής συμπεριφοράς τους προς τους ασθενείς. Δύο θεραπευτές (ψυχολόγος και νοσηλεύτρια), τιμωρήθηκαν από τη Διοίκηση του νοσοκομείου με στέρηση 25 ημερομίσθιων και ότι διοικητικά συνεπάγεται αυτό,  εξαιτίας της υποστηρικτικής στάσης τους στον αγώνα των ασθενών που εργάζονται στο κυλικείο του νοσοκομείου και διαμαρτύρονταν για την περικοπή των αποδοχών τους (από τα τα 450 στα 170 ευρώ για 8ωρη εργασία). Πιστεύουμε ότι οι δύο θεραπεύτριες λειτούργησαν σε κοινωνικοθεραπευτικά πλαίσια, στηρίζοντας μια δίκαιη διαμαρτυρία που μεταξύ άλλων θα συνέβαλε στην προσπάθεια της χειραφέτησης των ασθενών.  Καλούμε το Υπουργείο Υγείας, να μην επιτρέψει την οριστικοποίηση της άδικης αυτής διοικητικής πράξης: όχι μόνο για τις οικονομικές της συνέπειες, αλλά  ως στήριξη της κοινωνικοθεραπευτικής σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι επισημαίνουμε πως η ψυχιατρική μεταρρύθμιση πρέπει με κάθε προσπάθεια να εδραιωθεί και ζητάμε:

– Την άμεση ενίσχυση των δομών αποασυλοποίησης που έχουν δημιουργηθεί.

– Την ανάπτυξη και ολοκλήρωση του δικτύου υπηρεσιών στην κοινότητα. Όσο το δίκτυο αυτό δεν ολοκληρώνεται, η χώρα συντηρεί δύο παράλληλα συστήματα (από τη μια τα άσυλα, από την άλλη οι νέες υπηρεσίες στην κοινότητα) με κόστος  πολλαπλάσιο των υπηρεσιών που προσφέρει, αλλά και τροχοπέδη στην πολυπόθητη (και πολύπαθη) μεταρρύθμιση.

– Την προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των επαγγελματιών ψυχικής  υγείας, με προσανατολισμό τους στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση και την κοινοτική  ψυχιατρική.

– Την υποστήριξη των εργαζομένων στις δομές Ψυχικής Υγείας, που συχνά γίνονται θύματα βίας μέσω της κρατικής αδιαφορίας, της πολύμηνης καθυστέρησης των  δεδουλευμένων τους και της ανασφάλειας για τη θέση εργασίας  τους.  Χωρίς να δικαιολογούμε βίαιες συμπεριφορές, σημειώνουμε ότι άνθρωποι που έχουν υποστεί βία, έχουν δυστυχώς περισσότερες πιθανότητες και  να την ασκήσουν.

– Την αρωγή των οργανώσεων των ψυχικά ασθενών, που θα έπρεπε να έχουν και τον πρώτο λόγο.

Στην Ελλάδα του Μνημονίου, όπου το ΕΣΥ φαίνεται ότι θα είναι ένα από τα “θύματα”, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να ολισθήσουμε σε μεσαιωνικές πρακτικές ασυλιακού τύπου. Είναι η στιγμή που το σύστημα Ψυχικής Υγείας και οι διαχειριστές του οφείλουν να αποκτήσουν ενσυναίσθηση, να αντιληφθούν την παθολογία του και να τη θεραπεύσουν.

Η Θεματική Ομάδα Υγείας των Οικολόγων Πράσινων

Πριν από 25 χρόνια, όταν ξεκίνησε η «ψυχιατρική μεταρρύθμιση» στην Ελλάδα, αυτή ταυτίστηκε κυρίως,  με τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ε.Ε.  Δεν υπήρξε καμία άλλη χρηματοδότηση της ψυχικής υγείας από καθαρά Ελληνικούς πόρους, πέρα από αυτούς που επέβαλε η υποχρέωση για την αναλογία της Ελληνικής συμμετοχής (στην αρχή 45% και αργότερα 25% ) στα συγχρηματοδοτούμενα αυτά προγράμματα. Παράλληλα, ουδέποτε  υπήρξε κάποιο σχέδιο για μια νέα πολιτική ψυχικής υγείας και υπηρεσίες που θα ανταποκρίνονταν στις ανάγκες των ψυχικά πασχόντων και των οικογενειών τους, για την στήριξη μέσα στον κοινωνικό ιστό. Δηλαδή προς μία διαφορετικού τύπου «συνάντηση», που θα είχε,  διάλογο, επικοινωνία και διαπραγμάτευση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας με τα άτομα αυτά, βασισμένου στο σεβασμό των δικαιωμάτων και του ιδιαίτερου τρόπου ύπαρξής τους μέσα στον κόσμο.

Όλη αυτή την περίοδο, τα περισσότερα από τα μεταρρυθμιστικά προγράμματα σταματούσαν τη λειτουργία τους όταν τελείωνε η κοινοτική χρηματοδότηση. Το ελληνικό κράτος, δυστυχώς, δεν αναλάμβανε καμία ευθύνη για τη συνέχιση της χρηματοδότησής τους και την παγίωσή τους.

Ασθμαίνοντας στο κυνήγι της απορρόφησης των κονδυλίων, στο τρέξιμο από το ένα Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης στο επόμενο, η αλλαγή στο πεδίο των υπηρεσιών υγείας – στα πλαίσια του προγράμματος «Ψυχαργώς», έχουμε οδηγηθεί σαν κοινωνία, στην παγίωση ενός νεοϊδρυματικού μοντέλου μεταστέγασης των πρώην εγκλείστων στα δημόσια ψυχιατρεία σε στεγαστικές δομές στην κοινότητα, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς ν’ αλλάζει το κλασσικό «ψυχιατρικό παράδειγμα», έστω κι αν έχουν κλείσει ήδη 3 μεγάλα ψυχιατρεία.

Η εικόνα που διαμορφώνεται σήμερα στον ελληνικό ψυχιατρικό χώρο χαρακτηρίζεται:

  • Από την προϊούσα εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση της ψυχικής υγείας, μια μορφή της οποίας ήταν η πλημμυρίδα των μη κερδοσκοπικών εταιρειών (Μ.Κ.Ο.), χωρίς ουσιαστική προσφορά.
  • Από την πρωτοφανή χειραγώγηση των ιατρικών πρακτικών από το βιο-φαρμακο-βιομηχανικό σύμπλεγμα.

Από τη δραστική μείωση των διατιθέμενων πόρων ( ή καλλίτερα, την καθήλωσή τους στα χαμηλά επίπεδα που ήταν πάντα) μέσω του εθνικού προϋπολογισμού, που αποτέλεσε και τη βασική αιτία για το «κραχ», θεσμικό και οικονομικό της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

Εμείς οι Οικολόγοι Πράσινοι, σήμερα με την ευκαιρία του 7ου Τακτικού Συνεδρίου μας  ζητάμε:

1.     Οργάνωση ενός κεντρικά σχεδιασμένου συστήματος ψυχικής υγείας, δημόσιου και  δωρεάν, ικανού να παρέχει τις αναγκαίες υπηρεσίες σε όλους τους κατοίκους της χώρας υψηλού επιστημονικού επιπέδου, μέσα από τον αποφασιστικό έλεγχο των ίδιων των ψυχικά πασχόντων, των οικογενειών τους, και των εργαζόμενων στην ψυχική υγεία και με επαρκή στελέχωση με εκπαιδευμένο και μόνιμο προσωπικό. Να καλυφθούν άμεσα οι χιλιάδες κενές θέσεις, που υπάρχουν σήμερα σε όλες τις δομές ψυχικής υγείας και που τις καταδικάζουν στο μαρασμό και την υποβάθμιση.

2.      Τη στροφή προς την κοινότητα, την οργάνωση της πρωτοβάθμιας ψυχιατρικής φροντίδας και της πρόληψης με υπηρεσίες όχι δορυφορικές και συμπληρωματικές στο ψυχιατρικό άσυλο αλλά ριζικά εναλλακτικές στον εγκλεισμό και την νοσοκομειοκεντρική φροντίδα.

3.     Την οργάνωση της αντίστασης στην εμπορευματοποίηση της ψυχικής υγείας και την ιδιωτικοποίηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, που γίνεται με την τρέχουσα πρακτική της «εκχώρησης» των στεγαστικών δομών (ξενώνων, οικοτροφείων κ.λ.π.) αλλά και κινητών μονάδων σε πολλές αμφισβητούμενες «μη κερδοσκοπικές εταιρείες». Να ενταχθούν στο δημόσιο όλες αυτές οι δομές ώστε να γίνει δυνατή η διασύνδεσή τους με όλες τις κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας και τις υπόλοιπες κοινωνικές υπηρεσίες για να δημιουργηθούν επιτέλους οι Τομείς Ψυχικής Υγείας.

4.     Την άμεση εφαρμογή μιας πραγματικής τομεοποίησης (τομείς έως 100.000 κατοίκων) σε όλη τη χώρα, με υποχρέωση όλων των υπηρεσιών να λειτουργήσουν στη βάση της ευθύνης για τις ανάγκες του πληθυσμού μιας ορισμένης περιοχής. Οι απαρέγκλιτοι άξονες είναι η θεραπευτική συνέχεια, η κινητοποίηση των πολλαπλών πόρων της κοινότητας, η σφαιρικότητα των παρεμβάσεων, η πρόληψη του εγκλεισμού και της νοσοκομειακής νοσηλείας, η στήριξη στο τόπο κατοικίας με πλήρη δικαιώματα και με αξιοπρεπείς κοινωνικούς ρόλους.

5.     Τη συρρίκνωση και τελικά το κλείσιμο των ψυχιατρικών ιδρυμάτων με την άμεση μεταφορά όλων των νοσοκομειακών / νοσηλευτικών μονάδων σε γενικά νοσοκομεία (υπό όρους ριζικά διαφορετικούς από τους σημερινούς),  και σε Κέντρα Ψυχικής Υγείας, που πρέπει να ιδρυθούν και να λειτουργήσουν με δημόσιο και κοινοτικό χαρακτήρα.

6.     Την άμεση κατάργηση των πρακτικών του αναγκαστικού εγκλεισμού και των διαφόρων μεθόδων ιδρυματικής βίας, που προβάλλονται ως «θεραπευτικές», όπως η μηχανική καθήλωση και η απομόνωση των ασθενών.

7.     Την οργάνωση της Ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης των ψυχικά ασθενών, με την εξασφάλιση των όρων για την λειτουργία κοινωνικών συνεταιρισμών και άλλων μορφών εργασιακής και άλλης αποκατάστασης με χρηματοδότηση και ενίσχυση από το κράτος.

8.     Την οργάνωση ενός δικτύου υπηρεσιών για τη φροντίδα του παιδιού και του έφηβου με επαρκή στελέχωση με ικανό και έμπειρο προσωπικό και εξασφάλιση όλων των όρων λειτουργίας τους στα πλαίσια του Καλλικράτη, για να σταματήσει η ασύδοτη κερδοσκοπία σ’ αυτό τον τομέα  σε βάρος των παιδιών και των οικογενειών τους.

Στόχος του κινήματος των νοσοκομειακών γιατρών πρέπει να είναι και η δραστηριοποίηση όλων των δυνάμεων στο χώρο της ψυχικής υγείας και της υγείας γενικότερα , που ενεργούν στη βάση αρχών και μεθόδων που στοχεύουν στην αμοιβαία χειραφέτηση ψυχικά πασχόντων και λειτουργών της υγείας  – μέσα από τη ριζική και έμπρακτη απόρριψη όλων των καταπιεστικών μορφών και θεσμών φροντίδας / κοινωνικού ελέγχου και αποκλεισμού / εγκλεισμού όσων αδυνατούν ή αρνούνται να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της παγκοσμιοποιημένης «ελεύθερης αγοράς των κεφαλαίων» και της «κανονικότητας» που επιβάλλεται από αυτήν.

Στόχος, πρέπει να είναι επίσης, η σφυρηλάτηση συμμαχιών με κοινωνικά κινήματα που μπορούν ν’ αναγνωρίσουν (και να θέσουν ως στόχο των διεκδικήσεών τους), το πρόβλημα της ψυχικής υγείας ως κατ’ εξοχήν κοινωνικό πρόβλημα.

© 2013 Οικολόγοι Πράσινοι - Θεματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Suffusion theme by Sayontan Sinha